Tüketici Hakem Heyeti Nedir?

Tüketici Hakem Heyeti, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a dayanarak, tüketicilerin yaşadığı uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla kurulmuş bir kuruluştur. Tüketiciler, ayıplı mal veya hizmet sunulması ile karşılaştıkları durumda bu heyetlere başvurabilir ve hakklarını arayabilirler. Tüketici Hakem Heyeti’nin İki türü bulunmaktadır.

Bunlardan ilki İl Tüketici Hakem Heyeti ve diğeri ise İlçe Tüketici Hakem Heyetidir. Başvurular, belirli parasal sınırlar dahilinde yapılır ve ücretsizdir. Öte yandan il ve ilçe tüketici hakem heyetlerinin karar verme süreçleri genel olarak benzerdir. 2024 yılı itibari ile değeri 104.000 Türk Lirası altında bulunan uyuşmazlıklarda il veya ilçe tüketici hakem heyetine başvuru yapılması zorunlu tutulmuştur. Bu tutarın üzerindeki durumlarda tüketici hakem heyetine başvuru yapılmaz. Aşağıda sıralanan bilgiler, tüketici hakem heyetine nasıl başvurulur şeklindeki sorulara kapsamlı bir cevap sağlanması için oluşturulmuştur. 

Tüketici Hakem Heyetine Hangi Hallerde Başvuru Yapılır?

Tüketici hakem heyetine başvuru nasıl yapılır? şeklindeki sorular tüketicileri oldukça düşündüren konulardandır. Tüketici Hakem Heyeti başvuru yapılabilecek bazı durumlar bulunmaktadır. Günümüzde çeşitli hallerde sorunlar kendini göstermektedir ve bu sorunların çözümü için bir yola varılamadığında bu gibi kurumlara başvuru yapılması izlenebilecek en doğru adımlardandır. Dolayısıyla, tüketicilerin  tüketici hakem heyeti başvuru şartları gibi durumları doğru bir şekilde bilmesi, haklarını korumaları açısından oldukça önemlidir.

Örneğin, tüketicinin ayıplı bir mal veya hizmet ile karşılaştığı durumlar en yaygın sorunlardandır. Bu uyuşmazlık genelde tüketicinin satın aldığı ürünün ya da hizmetin, sözleşmeye uygun olmaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Tüketici hakem heyetine başvuru süresi, sorunun ortaya çıktığı andan itibaren yapılması etkili bir sonuç için önemlidir. 

Öte yandan mal ve hizmet sürecinde karşılaşılan çeşitli eksiklikler de bu gibi durumların oluşmasında etkilidir. Bu açıdan bakıldığında dikkat edilecek bir diğer husus ise sözleşme ihlalleridir. Tüketici ile satıcı arasında yapılan sözleşmenin ihlal edilmesi durumunda da tüketicilerin Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru hakları saklıdır. 

Tüketici Hakem Heyeti Başvuru Şartları

Tüketicilerin çözüm aramak için Tüketici Hakem Heyeti gibi kurumlara başvuru yapmak hakları bulunmaktadır. Fakat her ne kadar özgürlük sağlansa da tüketici hakem heyetine başvuru şartları da bulunmaktadır. Sınırlar, hukuki süreçlerin gecikmesini önlemek ve süreçlerdeki uyuşmazlıkları gidermek maksadıyla oluşturulmuştur. 

Örneğin bu gibi bazı kısıtlamaların başında parasal sınır gelmektedir. Tüketiciler tarafından 104.000 Türk Lirası ve üzerindeki uyuşmazlık durumunun karara bağlanması maksadıyla tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz. Öte yandan, tüketici tarafından sorununu belirten bir başvuru dilekçesi hazırlanarak başvurulması da zorunludur. Bu durumda, fatura, fiş veya uyuşmazlığı kanıtlayan diğer belgeler ve ihtarname örneğinin de dilekçe ile beraber sunulması gereklidir.

Peki, tüketici hakem heyeti ücretli mi? Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapmak için herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Genelde başvurular, tüketicinin yerleşim yeri veya işlemin yapıldığı yerdeki hakem heyetine yapılabilmektedir. 

Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Usulü

Türkiye’de diğer tüm hukuki süreçler gibi Tüketici Hakem Heyeti’ne de başvuru yapılması genel bir usule bağlanmaktadır. Bunlardan ilki başvur yönteminde kendini göstermektedir. Tüketicilerin e-devlet üzerinden şahsen başvuru yapmak veya bir avukat aracılığıyla başvuru yapmak hakları bulunmaktadır.

Bu süreç bazı durumlarda karmaşık ve yakından takip edilmesi gereken bir süreç olduğundan bir avukat hizmeti ile süreci yönetmek oldukça önemlidir. İzmir avukat hizmetleri konusunda profesyonel olan Vural & Altun Hukuk ve Arabuluculuk Bürosu bu gibi sorunların ve başvuruların yönetilmesi açısından oldukça deneyimlidir. Sorunlarla karşılaştığınız andan itibaren bizimle iletişime geçebilir ve sürecinizi hızlı bir şekilde yönetebilirsiniz. 

Başvuru aşamasında gerekli belgelerin tertibi de oldukça önemlidir. Tüketici hakem heyeti başvuru dilekçesi, uyuşmazlıkla ilgili fiş veya faturalar, mağduriyetin boyutunu gösteren diğer belgeler ve avukat vekaletnamesi gibi belgeler bu aşamada gerekli olmaktadır. 

Tüketici Hakem Heyeti Parasal Sınırlar 2024

2024 yılı için Tüketici Hakem Heyeti başvurularında parasal sınırlar önceki yıla nazaran güncellenmiştir. Buna göre, 104.000 TL’nin altında kalan tüketici uyuşmazlıkları için Tüketici Hakem Heyetleri’ne baş vurmak mümkündür. Söz konusu miktarın üzerindeki uyuşmazlıklar ise Tüketici Mahkemelerinde çözümlenebilmektedir. Hakem heyetinin parasal sınırlarının belirlenmesinde ise 2024 yılı için belirlenen %58,46 oranındaki yeniden değerleme oranı etkili olmuştur.

Başvurular, tüketicinin ikamet ettiği ya da işlemin gerçekleştiği yerlerdeki hakem heyetlerine yapılabilmektedir. Eğer başvuru yapılacak ilçede hakem heyeti bulunmuyorsa, başvuruların ilçe kaymakamlıklarına iletilmesi de mümkündür.

Tüketici Hakem Heyeti Başvuru Ücreti 2024

2024 yılı için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapılması tamamen ücretsiz olmaktadır. Tüketicinin, mal veya hizmetle ilgili yaşadığı bir sorunu çözmek için başvuru yaparken herhangi bir başvuru ücreti ödemesi beklenmemektedir. Ancak başvurunun işleme alınabilmesi için uyuşmazlık değerinin 104.000 TL’nin altında olması şartı bulunmaktadır. Bu tutarın üzerindeki uyuşmazlıklar ise doğrudan mahkemeye taşınmaktadır. Başvurular ise, e-Devlet üzerinden, posta yoluyla ya da bir avukat yardımıyla dilekçe hazırlanarak da yapılabilir.

Tüketici Hakem Heyeti Karar Süresi

Tüketici Hakem Heyeti kararları, başvuru tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde sonuçlanmaktadır. Ancak, başvurunun niteliğine ve karmaşıklığına göre bu sürenin bir 6 ay daha uzatılabilmesi mümkündür. Karar, genel itibari ile dosyanın sırasına ve başvurunun içeriğine göre ele alınarak değerlendirilmektedir. Eğer söz konusu taraflardan biri acil inceleme talep ederse ve heyet başkanı da bu talebi uygun görürse, başvuru öncelikli olarak değerlendirilir ve daha hızlı bir karara varılabilmesi mümkün hale gelir.

Tüketici Hakem Heyeti Kararının İcrası

Tüketici Hakem Heyeti kararlarının icrası, mahkeme kararları ile aynı nitelikte uygulanmaktadır. Karar, taraflara tebliğ edildikten sonra, karşı tarafın ödemeyi yapmaması durumunda icra takibi başlatılması da mümkündür. Tüketici lehine karardan sonra ödeme almaması gibi durumlarda ilgili icra dairesine başvurarak ilamlı icra takibi başlatmak suretiyle hakkını arayabilmektedir. İcra müdürlüğü, belirtilen miktar için ödeme emri düzenlemekte ve bu emrin tebliğinden itibaren 7 gün içinde ödeme yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde cebri icra işlemleri başlatılması yoluna gidilebilmektedir. Söz konusu icra sürecinde alanında profesyonel olan Vural & Altun Hukuk ve Arabuluculuk Bürosu gibi bürolardan hukuki destek almak önerilmektedir.

Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz

Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararlara itirazın, kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerekmektedir. İtiraz, tüketici mahkemesine veya tüketicinin yerleşim yerindeki mahkemeye yönlendirilir. Tüketici, tüketici mahkemesi başvuru ücreti gibi harçlardan muaf olsa da gider avansı gibi ücretleri ödemesi gerekmektedir. İtiraz süresi, kararın icrasını durdurmasa da taraflar talep ederse hakim, icranın durdurulmasına karar verebilmektedir. Mahkemenin itiraz üzerine vereceği kararlarla kesin hüküm niteliğinde olmaktadır. Tüketiciler, itirazlarını şahsen veya avukat aracılığıyla yapabilmektedirler.