Fiilin iptali ve tescili davası, kanunen yasalara aykırı, kanuna aykırı veya hileli olarak düzenlendiği iddia edilen tapu kayıtlarının takip edilmesi ve yasalara uygun hale getirilmesidir. Mülkiyet hakkını güvence altına alan en önemli hukuki işlem türüdür. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 1 No’lu Ek Protokolü, tüm sözleşmeci devletleri, mülkiyet hakkı ihlal edildiğinde bireye etkili koruma mekanizmaları sağlamakla yükümlü kılar. Bu nedenle, mülkiyet hakkı ihlallerinin ulusal hukuk yollarıyla çözülmediği takdirde bireysel olarak AİHM’e başvurmak mümkündür.

Taşınmazın mülkiyetine ilişkin tüm talepler ile tapu iptal ve tescil talepleri, taşınmazın tapu sicilinde veya şahsi bir hakkı varsa tapuda hak sahibi olan kişiye yöneltilir. Üçüncü kişinin elenmesi talep edilir. Kadastro hakkı sahibi hakkında da yasal işlem yapılmalıdır.

 

İpotek, önalım hakkı, gayrimenkul sözleşmesi, ikamet hakkı vb. şahsi hakların iptalinin talep edilmesi halinde, lehlerine bu hakların tesis edildiği tebaa aleyhine de işlem yapılması gerekir. Olağanüstü zamanaşımına uğratılacak tapunun tescili davaları, yetkili tüzel kişi ile vergi dairelerinin birleştiği (TMK md.713/3), örneğin malı köy sınırları içinde tutan kişiye karşı açılmalıdır. 20 yıllık ihtilafsız ve kesintisiz malik olarak hem ülke tüzel kişiliğinin hem de vergi makamlarının tasarrufunda olması, tapu sicilinin tescili için vergi dairelerine dava açması gerekir.

 

Tapu Tescil Davası Nasıl Açılır

Tapu iptali sebepleri, tüm gayrimenkul konularında olduğu gibi, bina merkezinde açılır. Yeterli mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Mülkün büyüklüğü, değeri ve benzeri özellikleri ne olursa olsun, yetkili mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Tapu iptal ve tescil başvurusunda taşınmazın tescil verileri, arsa üzerindeki konumu ve olayın özelliğine göre işlemin hukuka aykırılığı açıkça belirtilmelidir. Belgelerin tamamen doğru olması zaman kaybını azaltacaktır. Hangi konularda bilirkişilik istendiği, soruşturma sürecinde veya tanık dinlenirken nelere dikkat edilmesi gerektiği üzerinde durulmalıdır.

Tapu tescil davası şu nedenlerle açılabilir;

  • Kanuni ehliyetsizlikten tapunun iptali ve tescili davası,
  • Vefat muvazaası (emlak kaçırma) nedeniyle tapunun iptali ve tescili davası,
  • Vekaleti kötüye kullanma nedeniyle tapunun iptali ve tescili davası,
  • Tapunun iptali ve tescili davası imar uygulamasından kaynaklanan durum,
  • Sözleşme ile fiilin iptali ve tasdik davası,
  • Aile ikameti fiilinin iptali ve nüshası, zamanaşımı davası

Hukuki Ehliyetsizlik Nedeniyle Tapu İptal ve Tescil Davası

Tapuda malı devreden kişinin, temyiz yetkisine ve devir üzerine fiil ehliyetine sahip olması gerekir (MK md. 9) Medeni kanuna göre temyiz yetkisi; Bireyin davranış, eylem ve eylemlerinin nedenlerini ve sonuçlarını anlama, değerlendirme ve ayırt etme gücüdür.

Davanın araştırılma süreci şöyledir;

  • İlk adım olarak tapu iptali ve tescil nedeni ile taraflarca ispat edilen tüm deliller toplanır ve dosyalanır.
  • Ehliyetsiz olduğu iddia edilen kişiye ait tıbbi belgeler dosyalanır ve incelenir, raporları, hasta gözlem belgeleri, reçeteleri, film grafikleri getirilmelidir.

Yetersizlik ve temyiz yetkisinin olmaması; Akıl hastalığı, akıl zayıflığı gibi biyolojik ve psikolojik nedenlerin yanı sıra bilinç, biliş ve irade gibi psikolojik faktörlerin yanı sıra reşit olmayanlar, akıl hastalıkları, zihinsel zayıflık, sarhoşluk, özel problemler gibi sadece biyolojik olmayan nedenlerin belirlenmesi ve hakimlik mesleği ile ilgisi olmayan teknik sebepler. Bu nedenle kişinin hareket kabiliyetine ilişkin tıbbi bilimsel rapor alınması gerekmektedir.

Daha fazla detaylı bilgi almak için gayrimenkul avukatı sayfasını ziyaret edebilirsiniz.