İdari Para Cezasına İtiraz

İdari para cezasına itiraz, hukuka aykırı bir şekilde kesildiği düşünülen idari para cezalarının mahkeme kararıyla geçersiz sayılması sürecidir. İdari para cezasının iptal edilmesi için, öncelikle ilgili kuruma itirazda bulunulması gerekmektedir. Söz konusu itiraz sonucu olumsuz olursa, bu durumda idari yargıya başvurulması mümkündür. Öte yandan iptal talebinde bulunabilmek için belirli sürelere dikkat edilmesi önemlidir. Örneğin, idari para cezası kararının açıklanmasından sonra idari para cezasına itiraz süresi olan 15 gün içerisinde Sulh Ceza Hakimliği’ne idari para cezası itiraz işlemi için başvurulması gerekmektedir. 

Söz konusu idari para cezasına itiraz ve dava süreci karmaşık olabileceğinden, bu süreçte hukuki destek almak faydalı olmaktadır. Örneğin, Vural & Altun İzmir Hukuk ve Arabuluculuk bürosuna başvurarak sürecin doğru yönetilmesinin ve hak kaybı yaşanmasının önlenmesini sağlayabilirsiniz. 

İdari Para Cezası Nedir?

İdari para cezası, kamu düzenini sağlamak amacıyla devletin idari kurumları tarafından, yasalar veya yönetmeliklere aykırı davranışlar sonucunda uygulanan bir yaptırım türüdür. Bu cezalar, genellikle suç teşkil etmeyen kabahatler için verilmekte ve herhangi bir yargı kararı olmaksızın kesilmektedir. Öte yandan, idari para cezaları, adli sicile işlenmemekte ve ödenmediği takdirde hapis cezasına dönüşmemektedir. Fakat ödenmemesi durumunda söz konusu ceza tutarının alınması için icra işlemleri başlatılabilir.

İdari Para Cezası Vermeye Yetkili Kamu Tüzel Kişileri Kimlerdir?

Söz konusu kamu tüzel kişilerinin, görevleri gereği uyguladıkları idari para cezaları, 5326 sayılı kabahatler kanununda yer alan genel olaylara bağlı kalarak yapmaktadırlar. Bu açıdan bakıldığına, kamu tüzel kişileri özel görev alanları dikkate alınarak çeşitli şekillerde gruplandırılabilmektedir. 

Örneğin ilk grupta yer alan Devlet Tüzel Kişiliği kapsamında yer alan kurumlar, genel bütçe kapsamında değerlendirilen kurumlardandır. TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar, Yargıtay, Sayıştay, Danıştay, Hakimler ve Savcılar Kurulu gibi kurumlar bu grupta yer almaktadır. Diğer grupta yer alan İdari Kamu Kurumları ise Devlet Tüzel Kişiliği tarafından kararlaştırılan hizmet ve faaliyetleri yerine getirmek için oluşturulmuş kurumlardır. Vakıflar Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bu kurumlara örnek alarak gösterilebilmektedir. 

Çeşitli yerel düzenleri sağlamak için kurulmuş olan, belediyeler, il özel idareleri, çeşitli kuruluşlar bir sonraki grup olan Mahalli İdareler’e örnek olmaktadır. İlaveten, iktisadi alanda faaliyette bulunmak için oluşturulan kamu tüzel kişileri ise bir diğer idari para cezası uygulayabilecek grupta yer almaktadır. YÖK ve Üniversiteler gibi özel bütçeli idareler tarafından da idari para cezasının uygulanması mümkündür. 

İdari Para Cezası ile Adli Para Cezası Arasındaki Fark

İdari para cezası ile adli para cezası, hukuki nitelikleri ve uygulama şekilleri açısından farklılık göstermektedir. Örneğin, İdari Para Cezası, kamu düzenini, sağlığı, güvenliği veya çevreyi koruma amacıyla idari kurumlar tarafından verilen cezalardır. Adli Para Cezası ise suç sayılan bir fiilin karşılığı olarak mahkemeler tarafından verilen cezalardır. Ceza kanunlarında belirtilen suçlar için uygulanır ve adli yargının alanına girmektedir. Diğer bir ifadeyle, adli para cezası, bir suçtan dolayı ceza mahkemesince verilen bir yaptırımdır.

Öte yandan, idari para cezaları, genellikle çevre kirliliği, trafik ihlali  gibi kabahatler veya düzenlemelere aykırılık durumlarında uygulanmaktadır. Adli para cezaları ise suç oluşturan fiiller nedeniyle verilen bir cezadır. Örneğin, mala zarar verme, hırsızlık gibi ceza kanununda suç olarak tanımlanan fiillerde adli para cezası söz konusu olabilmektedir.

Son olarak söylenebilir ki, idari para cezaları genellikle vergi daireleri aracılığıyla tahsil edilmektedir ve ödenmemesi durumunda idari yaptırımlar uygulanmaktadır. Adli para cezası ise adli ceza infaz kurumları aracılığıyla tahsil edilir ve ödenmediğinde hapis cezasına çevrilme gibi sonuçlar doğurabilmektedir. 

İdari Para Cezası Kime Ödenir?

İdari para cezaları, genel olarak devletin gelir hanesine kaydedilmek üzere vergi dairelerine ödenir. İlgili ceza, hangi idari kurum tarafından kesilmiş olursa olsun, ödeme genellikle vergi daireleri veya ilgili idari birim aracılığıyla yapılmaktadır. Öte yandan, söz konusu idari yaptırımların bir ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Kararın itirazı için ise yine aynı düzeyde itiraza başvurulması ve itirazın değerlendirilmesi sürecinde oluşacak sonuçlara uyulması gerekmektedir. İdari para cezasının ödenmediği durumlarda ise çeşitli yaptırımlar mümkündür. 

İdari Para Cezası Ödenmezse Ne Olur?

İdari para cezası ödenmezse ne olur? sorusuna cevap olarak cezaya taraf olan kişi veya kuruluş için çeşitli yaptırımların devreye girebileceği söylenebilmektedir. Ek olarak, idari para cezaları için belirli bir ödeme süresi tanınmaktadır. Bu süre içinde ödenmeyen cezalar için gecikme faizi veya gecikme zammı uygulanabilmektedir. Gecikme faizi her geçen ay artarak, borcun tutarını yükselttiğinden, cezaların zamanında ödenmesi gerekmektedir.

İdari para cezası ödenmemesi cezası ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında kamu alacağı olarak değerlendirilmektedir. Bu durumda, ceza borcu vergi daireleri aracılığıyla tahsil edilir ve ödeme yapılmadığında, kişinin veya kuruluşun taşınır veya taşınmaz mallarına haciz konulabilir.

İlaveten, vergi dairesi, ödenmeyen idari para cezasını tahsil etmek için borçlunun banka hesaplarına bloke de koyabilmektedir. Söz konusu hesaplarda bulunan paralara el konularak, borcun tahsili sağlanabilmektedir. İdari para cezasının ödenmesine karşı olan kişi veya kurumların ise söz konusu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde itirazda bulunmaları gerekmektedir.

İdari Para Cezasına İtiraz Nasıl Yapılır?

İdari yaptırım kararına itiraz süresi, Kabahatler Kanunu’na göre 15 gün olarak belirlenmiştir. Ceza kararının tebliğ edilmesinden itibaren bu süre içinde itiraz yapılması gerekmektedir. Söz konusu süre geçtikten sonra itiraz hakkı kaybedilir. Genel olarak idari para cezalarına karşı, idari para cezasına itirazda yetkili mahkeme olan Sulh Ceza hakimliklerine itirazda bulunulması gerekmektedir. Bazı özel durumlarda ise çevre, ticaret gibi belirli bir düzenleyici kurumun verdiği idari para cezalarına karşı idare mahkemelerine başvurulabilir. Bu durumda, cezanın kesildiği kurumun niteliğine göre başvurulacak mahkeme belirlenmektedir.

İdari para cezası iade ve itiraz durumları için sulh ceza hakimliğine veya idare mahkemesine bir itiraz dilekçesi sunulması gerekmektedir. Söz konusu itirazın istenilen sonucu vermesi için dilekçenin özenle ve eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Herhangi bir sorunla karşılaşılmaması için dilekçenin alanında yetkili bir avukatla birlikte hazırlanması önerilmektedir. Örneğin, İzmir Avukat ve Arabuluculuk kurumu olan Vural & Altun hukuk bürosuna başvurarak sürecin detaylı bir şekilde incelenmesini ve dilekçe ve dava takibi gibi işlemlerin eksiksiz bir şekilde yürütülmesini sağlayabilirsiniz.